ถาม : นาย ก. ขอความเป็นธรรมเกี่ยวกับการดำเนินการหักเงินบำนาญเพื่อชำระหนี้ของสหกรณ์ออมทรัพย์ครูแห่งหนึ่ง ซึ่งนาย ก. เห็นว่า ไม่เป็นไปตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการเบิกจ่ายเงินเดือน เงินปี บำเหน็จบำนาญ เงินประจำตำแหน่ง เงินเพิ่ม และเงินอื่นในลักษณะเดียวกัน พ.ศ. 2550 จึงขอให้กรมบัญชีกลางพิจารณาเรียกคืนเงินจากสหกรณ์ออมทรัพย์ครูดังกล่าว
ตอบ : เรื่องนี้ กรมบัญชีกลางได้ตอบข้อสงสัยดังกล่าวข้างต้นแล้ว สรุปได้ดังนี้
1. ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการเบิกจ่ายเงินเดือน เงินปี บำเหน็จบำนาญเงินประจำตำแหน่ง เงินเพิ่ม และเงินอื่นในลักษณะเดียวกัน พ.ศ. 2550 ข้อ 30 กำหนดไว้โดยสรุปว่า การจ่ายเงินมิให้ส่วนราชการผู้เบิกหักเงินไว้เพื่อการใด ๆ เว้นแต่จะมีหนังสือยินยอมจากข้าราชการ หรือผู้มีสิทธิรับบำเหน็จบำนาญเพื่อชำระเงินให้แก่สหกรณ์ที่จัดตั้งโดยส่วนราชการ และค่าสวัสดิการต่าง ๆ ตามระเบียบว่าด้วยการจัดสวัสดิการภายในส่วนราชการ หรือชำระตามข้อผูกพันกับทางราชการเท่านั้น โดยส่วนราชการและข้าราชการในสังกัดหรือผู้มีสิทธิรับบำเหน็จบำนาญจะตกลงกันโดยทำเป็นหนังสือให้ความยินยอมในการจัดลำดับการหักเงินเพื่อชำระก็ได้ ทั้งนี้ จะต้องจัดลำดับการชำระเงินให้แก่ทางราชการไว้ในลำดับต้น และหนังสือให้ความยินยอมให้หักเงินและจัดลำดับการหักเงินให้มีผลผูกพันตลอดไปจนกว่าจะชำระหนี้เสร็จสิ้น
ข้อ 37 กำหนดไว้ว่า เมื่อกรมบัญชีกลางได้รับแจ้งรายละเอียดการเบิกเงินจากส่วนราชการแล้ว
ให้กรมบัญชีกลางดำเนินการตรวจสอบราชการขอเบิกเงินและโอนเงินเข้าบัญชีเงินฝากธนาคารของผู้รับเงินและบัญชีเงินฝากธนาคารของส่วนราชการ (ถ้ามี) โดยแจ้งเลขที่เอกสารขอเบิกเงินให้ส่วนราชการใช้เป็นหลักฐาน เมื่อกรมบัญชีกลางได้โอนเงินเข้าบัญชีเงินฝากธนาคารของส่วนราชการแล้ว ให้ส่วนราชการนำเงินดังกล่าวไปชำระหนี้หรือส่งคืนคลังแล้วแต่กรณีต่อไป และข้อ 38 กำหนดให้กรมบัญชีกลางจัดส่งข้อมูลการจ่ายเงินของผู้รับเงินให้ธนาคารและจัดส่งข้อมูลเงินสะสม เงินสมทบ เงินชดเชยของข้าราชการ ให้กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการตามแบบที่กรมบัญชีกลางกำหนด
2. ตามระเบียบกระทรวงการคลังในข้อ 1. การหักเงินเพื่อชำระหนี้เป็นอำนาจของส่วนราชการผู้เบิกที่จะดำเนินการหักโดยความยิมยอมของข้าราชการหรือผู้รับบำนาญ ซึ่งกรมบัญชีกลางจะทำการโอนเงินเข้าบัญชีฝากธนาคารของผู้รับเงินและบัญชีเงินฝากธนาคารของส่วนราชการผู้เบิกตามรายงาน การขอเบิกเงินของส่วนราชการผู้เบิก สำหรับกรณีของนาย ก. หน่วยงาน ได้ดำเนินการหักหนี้จากบำนาญของนาย ก. มาในระบบบำเหน็จบำนาญ ซึ่งการดำเนินการดังกล่าวเป็นอำนาจของส่วนราชการต้นสังกัดที่จะดำเนินการตามระเบียบกระทรวงการคลังข้างต้น ดังนั้น กรมบัญชีกลางจึงไม่มีอำนาจในการเรียกคืนเงินบำนาญของนาย ก. ที่ต้นสังกัดได้หักเพื่อชำระหนี้สหกรณ์ออมทรัพย์
****************
